Deze zeer herkenbare en zeer boeiende familie Trochilidae van kleine honing eters wordt beschouwd als het terrein van de specialist.
De eisen die deze vogels aan hun verzorging stellen verschillen zodanig dat alleen een specialistische aanpak succes kan hebben. Nederland is in de gelukkige omstandigheid dat wij een aantal van deze specialisten hebben, die dan ook met succes deze vogels houden en er zelfs in slagen er mee te kweken. Dat laatste mag als uniek worden beschouwd omdat tot voor kort dit zelfs bij dierentuinen en vogelparken niet lukte.
Er zijn meer dan 300 soorten, die bijna allemaal afkomstig zijn uit Zuid Amerika. De vogels variëren enorm in vorm en gedrag.
Kolibries behoren ongetwijfeld tot de mooiste en bijzonderste vogels op onze aarde. Mooi, vanwege de metaalachtige weerschijn van het verenkleed en de dikwijls ingewikkelde versieringen van dit verenkleed, zoals lange staartpluimen, kragen en kuiven en bijzonder vanwege hun gespecialiseerde manier van vliegen. In tegenstelling tot andere vogels draait de kolibrie namelijk, bij elke vleugelslag, met een korte ellipsvormige beweging, de vleugels. Een ander bijzonder aspect aan het vliegen van kolibries is, dat ze hun vleugels stijver en meer uitgespreid houden dan andere vogels. De naam `natuurlijke helikopters', die door één van de grootste experts op het gebied van kolibries, Fernando Ortez, aan de kolibries is gegeven, geeft deze gespecialiseerde manier van vliegen dan ook zeer goed weer.

Het verenkleed van het lichaam van kolibries is meestal glanzend groen of blauw en de onderkant van de vleugels kastanje bruin.
Het grootste deel van de glanzende veren bevindt zich op keel en kruin. De glanzende veren veranderen, afhankelijk van de lichtval, steeds van kleur. Schitterende tinten van rood, roze, paars, blauw, geel en groen zijn dan, meestal maar vanuit één gezichtspunt, waar te nemen. Doordat de veren steeds veranderen van kleur is het voor onderzoekers erg moeilijk om de verschillende soorten te onderscheiden. Herkenning van kolibriesoorten vindt dan ook veelal plaats via snavelvorm, staartvorm, en eventueel aanwezige kragen en kuiven.
Bij sommige soorten is de onderkant van de staartveren brons of paars glanzend, terwijl bij andere soorten de veren witte punten, strepen of vlekken bezitten. Afhankelijk van de soort kan de staart allerlei vormen hebben. Vaak heeft de staart de vorm van een brede waaier, ook kan het een stompe vork of een lange schaarvorm zijn. Het grootste deel van de zichtbare vleugel bestaat bij de kolibries uit de verlengde grote slagpennen.
De kop van de kolibrie is in verhouding tot de rest van het lichaam groot. Toch valt dit bij de meeste soorten niet op door de relatief grote afmetingen van vleugels en staart.
Kolibries zijn over het algemeen klein, snel en uitzonderlijk actief. De grootste soort, de reuzenkolibrie meet iets meer dan 20 cm, terwijl de kleinste, de bijenkolibrie, niet veel groter is dan 4 cm
Bij de meerderheid van de soorten bedraagt de lengte van het lichaam niet meer dan 5 cm, terwijl het gewicht ongeveer 5 à 7 gram (!) bedraagt.
De snavel van de kolibrie is lang en fijn. Een aantal soorten heeft een licht naar onderen gebogen snavel, andere soorten een licht naar boven gebogen snavel. De lengte van de snavel kan, afhankelijk van de soort, variëren van ongeveer 2 cm tot ruim 10 cm. De verschillende snavelvormen duiden op aanpassing aan verschillende bloemen als voedselbron.
Kolibries spelen een bijzonder belangrijke rol bij de bestuiving van planten en dragen zodoende in hoge mate bij tot het in stand houden van verschillende plantensoorten. Bij het zoeken naar nectar raken ze namelijk met de kopveren de stuifmeeldraden aan en dragen zodoende de pollen van bloem naar bloem.
Kolibries hebben een lange en dunne tong die tot voorbij de snavelpunt kan worden uitgestoken. De tong heeft omgerolde zijkanten, die een soort van dubbele buis vormen, waarin de nectar wordt opgezogen.

Over het algemeen zijn ze ook sterker dan hun uiterlijk doet vermoeden.
In Nederland moeten zij altijd beschermd worden tegen onze weers-invloeden en een kas of vitrine is dan de meest aangewezen huisvesting.
De bronnen voor de informatie op deze site is voor een deel afkomstig van de speciaalclub vruchten en insecteneters en verder uit boeken zoals deel 2 van Vogels uit Zuid Amerika van A. Rutgers.
De foto's zijn, tenzij anders aangegeven, van de auteur.
De foto's zijn deels gemaakt tijdens de show van de speciaalclub Insekten- en vruchtenetende vogels in Waalwijk in november 2002.
Ik dank deze speciaalcub voor hun gastvrijheid.

Lees hier verder over soorten en voorkomen